Về trường THCS Tiên Nội đúng vào ngày nhà trường tổ chức “ngày hội đọc sách”, chúng tôi thấy không khí của ngày hội khá náo nhiệt, thu hút đông đảo học sinh tham gia. Tại đây, các em không chỉ được đọc nhiều loại sách khác nhau mà còn được thuyết minh bằng 2 ngôn ngữ tiếng anh và tiếng việt về cuốn sách các em tự chọn, cảm thấy hay, tâm đắc để giới thiệu với các bạn, thầy cô. Được thể hiện mình trước các bạn, nhiều học sinh tự tin bày tỏ quan điểm của mình trước những vấn đề xã hội. Qua hoạt động này đã giúp các em tiếp cận với nhiều loại sách, tìm được niềm vui trong đọc sách, hình thành thói quen đọc sách bổ ích để mở rộng kiến thức, nuôi dưỡng tâm hồn, góp phần giáo dục kỹ năng sống, hạn chế và nhận diện được những thông tin xấu, độc và những thông tin có ích hay không có ích cho bản thân khi tham gia mạng xã hội. Em Nguyễn Thị Hồng Anh học sinh lớp 8C, liên đội trưởng trường THCS Tiên Nội chia sẻ: “Các hoạt động ngoài giờ lên lớp rất bổ ích, nó giúp cho học sinh có thể giao lưu với bạn bè, tăng cường kỹ năng sống và hạn chế sử dụng mạng xã hội, sử dụng điện thoại”.
Còn đối với em Trần Văn Tâm học sinh lớp 8A, ngoài những giờ học trên lớp, em còn tham gia câu lạc bộ tiếng anh vào thứ hai, tư, sáu hàng tuần. Tại đây, em và các bạn được thầy cô giáo định hướng và được giao lưu trao đổi kiến thức tiếng anh bằng các bài thuyết trình, quay video giới thiệu bằng tiếng anh, tạo không khí thi đua trong học tập và khơi dậy sự hứng thú, say mê học tiếng anh trong mỗi học sinh. Bên cạnh đó, em Tâm còn tham gia câu lạc bộ cờ vua và giành thời gian khoảng hơn một tiếng sau giờ học ở trường để chơi cầu lông hoặc đá bóng. Điều đó đã giúp em có tinh thần thoải mái hơn sau mỗi buổi học ở trường và hạn chế sử dụng điện thoại, em Trần Văn Tâm chia sẻ: “Sau khi học có những môn cần phải suy nghĩ nhiều như môn toán, tiếng anh, thì những hoạt động ngoài giờ giúp em thoải mái hơn và học bài về nhà tốt hơn. Thường không có việc gì làm em cùng vào trang mại như facebook, zalo. Khi tham gia các hoạt động ngoài giờ em tránh xa được điện thoại, mạng xã hội. Nếu học sinh không được trang bị những kỹ năng cần thiết rất dễ bị thông tin xấu làm ảnh hưởng đến tinh thần và việc học tập cho nên rất cần các thầy cô định hướng cho học sinh không xa lầy vào tệ nạn xã hội cũng như mạng xã hội”.
Theo cô giáo Nguyễn Thị Thu Hà giáo viên dạy lớp 9, tổng phụ trách đội trường THCS Tiên Nội; Không thể phủ nhận sự phát triển công nghệ, mạng xã hội đã đem lại những tiện ích cho con người, đó là sự kết nối không khoảng cách, giao lưu, trò chuyện, sẻ chia thông tin với tốc độ rất nhanh và nhận được nhiều sự quan tâm, phản hồi. Tuy nhiên, mạng xã hội như con dao hai lưỡi, đã và đang gây ra nhiều tác hại tiêu cực ở học đường, làm ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách của lứa tuổi thanh thiếu niên. Vậy làm gì để giúp học sinh an toàn trong thế giới ảo, đó là những băn khoăn, trăn trở của nhiều phụ huynh cũng như nhà trường. Năm học 2021-2022 là thời điểm dịch covid 19 vẫn diễn biến phức tạp, học sinh phải nghỉ ở nhà học online. Vì vậy, muốn dạy online có chất lượng, hạn chế các em học sinh chơi game, vào mạng xã hội, nhà trường đã phối hợp chặt chẽ giữa phụ huynh –giáo viên và học sinh để trao đổi thông tin hai chiều kịp thời. Giáo viên đổi mới phương pháp giảng dạy để học sinh không cảm thấy chán khi học tập, liên đội nhà trường cũng tổ chức các cuộc thi online như thi vẽ tranh, kể chuyện, giới thiệu sách, sinh hoạt câu lạc bộ môn học trực tuyến…tạo sân chơi lành mạnh cho các em. Khi dịch covid 19 được kiểm soát, học sinh đi học trở lại, nhà trường chú trọng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục, nhất là giáo dục đạo đức, nhân cách, giá trị sống, kỹ năng sống cho học sinh trong các hoạt động ngoài giờ lên lớp và ngoại khóa, với nhiều hoạt động lý thú bổ ích như tổ chức các câu lạc bộ văn hóa, thể thao để các em rèn luyện thể lực, bản lĩnh và thể hiện năng khiếu ca hát của mình. Cũng theo cô giáo Hà; ngoài tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, để các em học sinh hạn chế tiếp xúc điện thoại, mạng xã hội thì việc kết nối giữa phụ huynh, giáo viên với học sinh là hết sức cần thiết và cô cho rằng lời khuyên “5T” là cần thiết; Thầy cô luôn là tấm gương cho con trẻ; thảo luận, trò chuyện cùng con; tăng thời gian ở bên con, học sinh; tăng hoạt động thể chất để từ đó phân tích, định hướng cho con, học sinh những mặt lợi, hại của sử dụng mạng xã hội. Từ việc tổ chức tốt các hoạt động tại trường cũng như sự hỗ trợ, quan tâm từ phía gia đình đã mang lại hiệu ứng tích cực cho học sinh của trường.
Theo thấy giáo Bùi Thanh Hà hiệu trưởng nhà trường cho biết; Xác định được mục đích, vai trò quan trọng của các hoạt động phụ trợ trong công tác giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh và cũng hạn chế thời gian rảnh rỗi để học sinh tránh xa điện thoại, tiếp xúc mạng xã hội hay chơi game online. BGH nhà trường đã quy định về thông tin liên lạc trong Quy chế làm việc, nghiêm cấm học sinh mang điện thoại đến lớp. Đặc biệt, nhận thấy những nguy hại từ mặt trái của việc sử dụng mạng xã hội sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng trong việc hình thành, phát triển nhân cách học sinh, nhà trường đã và đang tiếp tục tuyên truyền đến học sinh về lợi ích và tác hại, tính hai mặt của việc sử dụng mạng xã hội để mỗi em học sinh có những định hướng đúng đắn khi sử dụng mạng và đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm hạn chế những hậu quả xấu từ mạng xã hội. Đồng thời, tổ chức các diễn đàn, cuộc thi sáng tạo khoa học – kỹ thuật, văn nghệ, thể dục thể thao, nhằm tạo những sân chơi thực tế, bổ ích cho các em học sinh, thầy hà cho biết: “Nhà trường cũng lồng ghép kế hoạch hoạt động để phụ trợ cho công tác giáo dục, nổi bật là xây dnwgj các hoạt động ngoài giờ lên lớp, trải nghiệm như câu lạc bộ tiếng anh, giáo dục Stem, các câu lạc bộ tìm hiểu về các nhân chứng lịch sử, câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, câu lạc bộ hát dân ca…giúp cho các em học sinh phát triển toàn diện. Trong quá trình tổ chức thực hiện chúng tôi thấy có sự chuyển biến rất lớn, học sinh có cái nhìn nhận, hiểu rõ tác dụng của những việc làm này, từ đó các em tránh xa được các tệ nạn xã hội, tránh xa trò chơi điện tử. Tác dụng nữa là phụ huynh học sinh nhìn thấy ý nghĩa từ các hoạt động này. Thời gian tới, nhà trường tiếp tục xây dựng kế hoạch hoạt động cho các em được trải nghiệm ngay trong nhà trường như tổ chức văn hóa tết truyền thống, ý nghĩa của ngày tết, tạo ra các sản phẩm phục vụ cho ngày tết. Song song với đó là lồng ghép chương trình học và sinh hoạt câu lạc bộ tiếng anh giới thiệu về tết truyền thống đến với người nước ngoài. Thời điểm cuối năm nhà trường cũng tổ chức các hoạt động trải nghiệm khác”.
Quả thực, việc sử dụng đúng mục các trang mạng xã hội sẽ giúp cho học sinh khai thác hiệu quả tư liệu phục vụ học tập, được giao lưu, trò chuyện, kết bạn với bạn bè cùng trang lứa, trao đổi kinh nghiệm học tập, chia sẻ kỹ năng sống…Nhưng nếu sử dụng mạng xã hội không đúng mục đích thì mạng xã hội sẽ trở thành “con dao hai lưỡi” dẫn đến hành vi lệch chuẩn của nhiều học sinh. Vì vậy, việc giáo dục ý thức sử dụng mạng xã hội cho học sinh là điều hết sức cần thiết trong thời đại hiện nay. Và những giải pháp của trường THCS Tiên Nội đã và đang có hiệu ứng tích cực, tạo sân chơi bổ ích cho học sinh giúp các em có cái nhìn toàn diện hơn về mạng xã hội cũng như hạn chế tiếp xúc với mặt trái trên không gian mạng./.